Trang chủ VĂN HIẾN BẮC NINH - KINH BẮC

TRANH DÂN GIAN ĐÔNG HỒ TIẾP TỤC LAN TỎA TỚI BẠN BÈ TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ
17:05 | 25/05/2022

Tranh Dân gian Đông Hồ ở làng Đông Hồ, xã Song Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh là một di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Với những nội dung và nghệ thuật độc đáo hình thành qua nhiều thế hệ, nghề làm tranh dân gian Đông Hồ đã tạo nên bản sắc riêng của văn hóa Việt Nam. Theo nguồn tài liệu lịch sử, nghề làm tranh dân gian Đông Hồ tồn tại ít nhất đã 5 thế kỷ. Tranh dân gian Đông Hồ vừa đáp ứng nhu cầu văn hóa tinh thần, tín ngưỡng, tâm linh và cảm thụ nghệ thuật của nhân dân, vừa chứa đựng những nội dung giáo dục đạo đức, nhân cách, lối sống của con người trong cuộc sống thường ngày. 

Trong những năm qua, tỉnh Bắc Ninh đã có nhiều chủ trương biện pháp bảo tồn và phát huy nghề nghề làm tranh dân gian Đông Hồ. Tiến hành kiểm kê, tổ chức nghiên cứu, sưu tầm bản khắc in tranh để phục vụ nghiên cứu trưng bày, ban hành một số chính sách hỗ trợ nghề thủ công truyền thống, tuyên truyền, quảng bá nghề nghề làm tranh dân gian Đông Hồ tại các Hội chợ, triển lãm, trên hệ thống thông tin đại chúng của Trung ương và địa phương.

Năm 2012, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có Quyết định số 5079/QĐ - BVHTTDL về việc Công bố danh mục Di sản văn hóa Phi vật thể Quốc gia (đợt 1) gồm 33 Di sản, trong đó có nghề làm tranh dân gian Đông Hồ. Năm 2013, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có Văn bản chỉ đạo về việc Xây dựng hồ sơ khoa học Di sản văn hóa phi vật thể “Nghề làm tranh dân gian Đông Hồ” trình UNESCO công nhận là Di sản văn hóa Phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp. Để tiếp tục tuyên truyền, quảng bá nghề làm tranh dân gian Đông Hồ, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Ninh đã xuất bản cuốn sách Bảo tồn văn hóa làng tranh dân gian Đông Hồ (2013).  Năm 2019, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh phối hợp với Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam tổ chức triển lãm tranh dân gian Đông Hồ xưa và nay tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, tổ chức Hội thảo khoa học Quốc tế bảo vệ và phát huy giá trị nghệ thuật tranh dân gian Đông Hồ trong đời sống đương đại tại thành phố Bắc Ninh. Hiện nay Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh đang triển khai xây dựng Trung tâm bảo tồn tranh dân gian Đông Hồ tại làng Đông Hồ.

Chung tay cùng với chính quyền và các cơ quan liên quan, các nghệ nhân của làng tranh dân gian Đông Hồ đã và đang gìn giữ, bảo tồn và phát huy di sản văn hóa nghề làm tranh dân gian Đông Hồ, trong đó tiêu biểu là nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Oanh đã có nhiều công sức bảo tồn và phát huy nghề truyền thống làm tranh dân gian Đông Hồ, nhất là việc tích cực tham gia các hoạt động văn hóa lớn của quốc gia, quốc tế nhằm tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu tới bạn bè trong nước và quốc tế. 

Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Oanh cùng gia đình đã tham gia một số hoạt động văn hóa lớn tại các hội chợ triển lãm quốc gia, quốc tế:

Tham gia trình diễn và trưng bày nghề làm tranh dân gian Đông Hồ tại Liên hoan Văn hóa Nghệ thuật Dân gian năm 2004 được tổ chức tại Công viên Trung tâm Thành phố tại thành phố Hồ Chí Minh tháng 4 năm 2004.

Tham Gia trưng bày sản phẩm tiêu biểu và trình diễn nghề làm tranh dân gian Đông Hồ tại Bảo tàng Dân tộc học phục vụ các đại biểu dự hội nghị APEC năm 2006.

Tham gia hội chợ triển lãm Du lịch làng nghề truyền thống tại thành phố Đà Nẵng năm 2009.

Tham dự Festival Di sản Quảng Nam lần thứ V năm 2013 (có nhiều nước trên thế giới tham gia); Tham dự Triển lãm Quốc tế các sản phẩm từ giấy của các nước ASEAN năm 2013 tại Trung tâm hội nghị quốc gia Mỹ Đình.

Tham dự triển lãm quốc tế: Không gian Di sản văn hóa Việt Nam - ASEAN tại Quảng Nam năm 2013.

Tham gia triển lãm hội chợ quốc tế Thương mại, du lịch và đầu tư, hành lang kinh tế Đông Tây tại Đà Nẵng năm 2015.

Tham gia hội chợ triển lãm quốc tế hàng thủ công mỹ nghệ, đồ gỗ và hàng quà tặng Việt Nam tại thành phố Hồ Chí Minh năm 2015.

Tham gia quảng bá điểm đến du lịch cộng đồng - Làng tranh dân gian Đông Hồ trong ngày hội du lịch thành phố Hồ Chí Minh, tháng 3 năm 2016.

Trưng bày và trình diễn tranh dân gian Đông Hồ tại Fesival Huế, tháng 4 năm 2016.

Tham gia và trình diễn tranh dân gian Đông Hồ tại Hội chợ quốc tế hàng thủ công mỹ nghệ, đồ gỗ và hàng quà tặng Việt Nam (Lifestyle Vietnam 2016) tổ chức tháng 4 năm 2016 tại thành phố Hồ Chí Minh.

Tham gia Hội chợ Công thương Duyên Hải Nam Trung Bộ - Khánh Hòa 2016, tổ chức từ ngày 24/04 đến 2/5/2016 tại thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.

Trưng bày các sản phẩm tiêu biểu và trình diễn nghề làm tranh dân gian Đông Hồ. Tham dự chương trình hoạt động nhân sự kiện Đại hội đồng Liên minh Nghị viện Thế giới IPU - 132 tại làng văn hóa các dân tộc Việt Nam.

Tham gia triển lãm và hoạt động văn hóa khác như: Fesival bắc Ninh năm 2010 và năm 2014; Triển lãm Ngày hội Văn hóa các dân tộc tỉnh Bắc Giang tại thành phố Bắc Giang; Triển lãm Văn hóa Du lịch các tỉnh khu vực miền núi phía Bắc tại thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên; Triển lãm làng nghề truyền thống chào mừng 60 năm giải phóng thủ đô tại Hà Nội…

Nhiều năm liền gia đình nghệ nhân Nguyễn Thị Oanh đã tham gia trưng bày và trình diễn tranh dân gian Đông Hồ tại Hội Lim (huyện Tiên Du), hội làng Diềm (thành phố Bắc Ninh).

Tham gia trưng bày và trình diễn nghề làm tranh dân gian Đông Hồ tại nhiều chương trình hát thuyền do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức tại công viên Nguyên Phi Ỷ Lan, thành phố Bắc Ninh.

Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Oanh cùng gia đình còn tham gia một số sự kiện lớn như: Sự kiện lễ hội xuân tại Trung tâm triển lãm văn hóa nghệ thuật Việt Nam số 2, Vân Hồ - Hà Nội năm 2013, 2015, 2017; tham gia trưng bày các sản phẩm tiêu biểu và trình diễn làm tranh dân gian Đông Hồ trong chương trình giao lưu văn hóa với Nữ Đại sư và phu nhân Đại sứ tại Tiên Du - Bắc Ninh năm 2015; tham gia chương trình “Đông Hồ phiêu lưu kí” tại thành phố Hồ Chí Minh; tham dự triển lãm tại Cộng hòa Pháp năm 2015; tham dự triển lãm “Sắc màu tranh dân gian Đông Hồ” tại Mỹ năm 2018; tham dự triển lãm tuần văn hóa Việt Nam tại Nga năm 2019...

Đặc biệt trong dịp chuẩn bị đón chào năm mới, trong thời khắc chuyển giao năm 2021 sang năm 2022 từ ngày 27/01/2021 đến ngày 2/01/2022 nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Oanh đã cùng đoàn công tác của tỉnh (do ông Nguyễn Hạnh Chung, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh làm trưởng đoàn) tham dự Ngày Quốc gia Việt Nam tại EXPO 2020 Dubai. Tại lễ hội lớn nhất hành tinh này, nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Oanh đã giới thiệu và trình diễn nghề làm tranh dân gian Đông Hồ tới đông đảo quý khách trên một trăm quốc gia trên thế giới. Cũng tại lễ hội này, bà còn hướng dẫn một số quan chức và khách quốc tế cách in tranh Đông Hồ.

Với các hoạt động thiết thực nêu trên, nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Oanh đã góp phần tích cực trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị của di sản văn hóa truyền thống, tích cực tuyên truyền quảng bá nghề làm tranh dân gian Đông Hồ tới đông đảo bạn bè trong nước và quốc tế góp phần làm cho tranh dân gian Đông Hồ trường tồn và lan tỏa./.

 

                                                                                                                                                                                                             NGUYỄN HOÀNG LAN