Báo chí cách mạng Việt Nam là phương tiện thông tin thiết yếu đối với đời sống xã hội; là cơ quan ngôn luận của cơ quan Đảng, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp; là diễn đàn của nhân dân. Trước yêu cầu của thời đại, việc xây dựng văn hóa báo chí có vai trò rất quan trọng, đóng góp vào công cuộc phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh.
Với vai trò xung kích trên mặt trận văn hóa - tư tưởng, báo chí đã góp phần rất lớn trong việc định hình và lan tỏa chuẩn mực văn hóa ứng xử trong xã hội, góp phần xây dựng và phát triển văn hóa, con người mới theo nội dung cơ bản trong Nghị quyết Trung ương 5 (Khóa VIII) năm 1998 của Đảng về “Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc”; Nghị quyết số 23-NQ/TW của Bộ Chính trị (Khóa X) 2008 về “Tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới”; Nghị quyết số 33 NQ/TW của Ban Chấp hành TW khóa XI năm 2014 về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”…
Cùng với hai cơ quan báo chí của tỉnh là Báo Bắc Ninh và Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, Tạp chí Người Kinh Bắc (thuộc Hội VHNT tỉnh) những năm qua tiếp tục khẳng định vị thế, vai trò vị trí của mình trong sự phát triển chung của báo chí cả nước và của tỉnh, là diễn đàn tin cậy của đội ngũ Văn nghệ sĩ, trí thức, góp món ăn tinh thần cho bạn đọc nhiều lứa tuổi.
Nhận thức sâu sắc vai trò, chức năng, nhiệm vụ của mình, những năm qua, Tạp chí Người Kinh Bắc đã chú trọng xây dựng văn hóa báo chí tại cơ quan, đơn vị với những tiêu chí: Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ những người làm báo có lập trường chính trị vững vàng, tinh thông nghiệp vụ, có đạo đức nghề nghiệp, dũng cảm đấu tranh với tiêu cực, tâm huyết với nghề, công tâm, khách quan trong hoạt động nghiệp vụ báo chí, bám sát mọi vấn đề của đời sống, lắng nghe phản ánh kịp thời nhu cầu, nguyện vọng của Văn nghệ sỹ và quần chúng nhân dân, chú trọng gìn giữ, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; củng cố và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc... Giá trị của một bài báo nằm ở giá trị xã hội của nó. Chính từ những sản phẩm báo chí đề cao tính nhân văn, phụng sự lợi ích của dân tộc, của nhân dân đã giúp các giá trị văn hóa được lan tỏa, tạo động lực và cảm hứng tích cực trong cộng đồng.
Bắc Ninh là vùng đất giàu truyền thống văn hiến, cách mạng với những giá trị vật chất, văn hóa tinh thần được kết tinh, hội tụ, tạo nền tảng chất liệu phong phú cho các văn nghệ sĩ thỏa sức sáng tạo nên tác phẩm văn học nghệ thuật (VHNT) giá trị. Trải qua 26 năm xây dựng và phát triển, Tạp chí Người Kinh Bắc luôn đồng hành với đời sống kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của quê hương, đất nước, phản ánh sinh động tình hình hoạt động của VHNT trong tỉnh. Vừa là một kênh thông tin tuyên truyền, quảng bá tác phẩm VHNT thiết thực, Tạp chí Người Kinh Bắc vừa góp phần cổ vũ toàn diện hoạt động sáng tác, nghiên cứu VHNT, mở ra diễn đàn để văn nghệ sĩ và những người yêu VHNT trong tỉnh thỏa sức sáng tạo, phục vụ đời sống tinh thần, hưởng thụ văn hóa của các tầng lớp nhân dân.
Tạp chí Người Kinh Bắc hiện đang phát hành 1 số/tháng, khổ 19 x 27 gồm 100 trang. Trong đó, dành diện tích nhất định để phản ánh những chủ trương lớn của tỉnh, nhất là những chủ trương, chính sách liên quan đến hoạt động VHNT và Văn nghệ sĩ; Mỗi số phát hành duy trì thường xuyên tác phẩm viết về chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, về truyền thống văn hiến cách mạng và khoa bảng của Bắc Ninh - Kinh Bắc; tuyên truyền về biển đảo quê hương, biên cương Tổ quốc; Chất lượng các bài viết, truyện ngắn, thơ và các loại hình nghệ thuật khác được đăng tải trên Tạp chí đều đáp ứng các tiêu chí về giá trị nghệ thuật, hấp dẫn công chúng, góp phần nâng cao nhu cầu hưởng thụ văn hóa của độc giả, dần đáp ứng được sự mong đợi của giới Văn nghệ sỹ; Duy trì tốt hoạt động của website Người Kinh Bắc tạo thêm kênh quảng bá, tuyên truyền hình ảnh Bắc Ninh - Kinh Bắc và các hoạt động Văn học nghệ thuật tới đông đảo độc giả trong và ngoài tỉnh. Tạp chí Người Kinh Bắc còn xây dựng chuyên trang dành cho các nhà trường với nhiều tác phẩm văn học của các cây bút trẻ, mang đến không ít sự mới mẻ, ngọt ngào hơn trong cách thể hiện, góc nhìn và cả nội dung nghệ thuật. Như vậy, cùng với sự góp mặt của các tác giả thân quen, gạo cội, Tạp chí cũng là nơi nâng đỡ nhiều tác phẩm của những tác giả mới chập chững bước những bước đi đầu tiên vào con đường sáng tạo VHNT đầy gian nan và thách thức. Từ đó, phát hiện, bồi dưỡng nâng đỡ và chắp cánh cho những tài năng VHNT ở cả trong và ngoài tỉnh…
Bắt kịp xu thế phát triển, ngoài xuất bản ấn phẩm in, Tạp chí Người Kinh Bắc còn có trang thông tin điện tử với tên miền nguoikinhbac.vn. Nhờ đó tác phẩm của hội viên trên các lĩnh vực được sử dụng nhiều hơn, có nhiều tác phẩm chất lượng phản ánh chiều sâu, nét đẹp văn hóa, bản sắc vùng đất và con người Bắc Ninh - Kinh Bắc, góp phần tuyên truyền quảng bá hình ảnh quê hương Bắc Ninh văn hiến, cách mạng trong truyền thống, năng động, sáng tạo không ngừng phát triển trong công cuộc đổi mới và hội nhập.
Đúng với tính chất chuyên môn của một tờ báo văn nghệ, lực lượng trực tiếp tham gia xây dựng nội dung, hình thức của Người Kinh Bắc là đội ngũ Văn nghệ sĩ trong tỉnh. Họ luôn nhiệt tình, đam mê sáng tác và đều gửi gắm những đứa con tinh thần của mình cho tạp chí. Những đổi mới về mặt nội dung như nâng cao chất lượng tác phẩm được đăng tải, mở thêm các chuyên trang chuyên mục mới, đổi mới cách thức trình bày cũng phần nào thể hiện nỗ lực của Tạp chí Người Kinh Bắc với mong muốn đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của tỉnh, sự kỳ vọng của Văn nghệ sĩ và nhu cầu hưởng thụ văn hóa, tinh thần của nhân dân.
Để phát huy hơn nữa vai trò của báo chí trong việc xây dựng và phát triển văn hóa, con người mới, các cơ quan chỉ đạo, quản lý về văn hóa cần tăng cường sự chỉ đạo, định hướng và cung cấp thông tin để báo chí kịp thời thông tin, tuyên truyền để nâng cao nhận thức, trách nhiệm và hành động của các ngành, các cấp và của người dân đối với việc xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Đồng thời, cần có sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng, đồng bộ giữa cơ quan chỉ đạo, quản lý về văn hóa với cơ quan chỉ đạo, quản lý về báo chí trong định hướng và quản lý thông tin báo chí, truyền thông về văn hóa, hướng đến mục tiêu xuyên suốt khơi dậy khát vọng và phát huy mạnh mẽ giá trị văn hóa, con người Việt Nam.
Đặc biệt, trong bối cảnh phát triển của các phương tiện truyền thông đại chúng, đặc biệt là Internet đã và đang trở thành phương tiện quan trọng trong việc truyền bá các sản phẩm văn hoá và tác phẩm văn học, nghệ thuật, ảnh hưởng đến đạo đức, lối sống của xã hội. Điều này, đòi hỏi các cơ quan chức năng trên lĩnh vực văn hóa cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Thông tin và Truyền thông để kiểm soát và xử lý thông tin trên không gian mạng, góp phần bảo vệ chủ quyền trên không gian mạng. Hơn lúc nào hết, tiêu chí cơ quan báo chí văn hóa và tiêu chí văn hóa của người làm báo cần được thường xuyên quán triệt, triển khai trên thực tiễn; cần khẳng định hơn nữa vai trò, vị thế của mình trong thời đại kỹ thuật số.
Hòa nhịp vào sự phát triển của đất nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quan tâm đầu tư và chỉ đạo sâu sắc của các đồng chí lãnh đạo tỉnh, có thể nói Tạp chí Người Kinh Bắc đang có những bước chuyển mình mạnh mẽ, đổi mới để ngày một xứng đáng hơn với sự kỳ vọng của các tầng lớp nhân nhân trong tỉnh, của đội ngũ những người yêu VHNT tỉnh nhà. Tạp chí đã góp phần làm phong phú thêm nội dung tuyên truyền, định hướng xã hội, đề cao vẻ đẹp Chân - Thiện - Mỹ, giá trị nhân văn trong cuộc sống, ca ngợi quê hương Bắc Ninh văn hiến, phát triển; thông qua tờ báo Văn nghệ miền Quan họ thể hiện tiếng nói, tấm lòng của văn nghệ sỹ Bắc Ninh với Đảng, với dân, với quê hương, đất nước. Tạp chí Người Kinh Bắc đã làm phong phú và bền vững hơn bản sắc văn hóa Bắc Ninh - Kinh Bắc, bản sắc văn hóa ấy là linh hồn, là cội nguồn của sự trường tồn, là mục tiêu quan trọng góp phần xây dựng văn hóa, con người Bắc Ninh trong thời kỳ mới./.
LÊ THANH HUYỀN