Trên địa bàn Bắc Ninh, nhiều địa danh cách mạng nổi tiếng đã đi vào lịch sử, góp phần làm nên chiến thắng của dân tộc như: Tại Đình Bảng (Từ Sơn), Ban Thường vụ Trung ương Đảng họp Hội nghị mở rộng từ ngày 9 đến ngày 12 tháng 3 năm 1945 do đồng chí Trường Chinh, Tổng Bí thư chủ trì đã ra Chỉ thị lịch sử “Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”. Chỉ thị đã đề ra những nhiệm vụ cụ thể trong cao trào kháng Nhật cứu nước và tiến tới tổng khởi nghĩa giành chính quyền. Thực hiện Chỉ thị của Trung ương Đảng, ngày 11/3/1945, Ban cán sự Đảng tỉnh Bắc Ninh đã tổ chức mít tinh tuần hành tại đình làng Dương Húc (Đại Đồng - Tiên Du) sẵn sàng cho khởi nghĩa giành chính quyền. Ngay sau đó, ngày 15/3/1945, tự vệ và quần chúng nhân dân Liễu Khê (Thuận Thành) tiến hành phá kho thóc của Nhật ở chùa Dâu cấp cho dân nghèo.

Ngày 16/3/1945 tại Trung Mầu (Tiên Du) nay là Gia Lâm (Hà Nội), chi bộ Đảng đã lãnh đạo nhân dân đứng lên giành chính quyền. Đây là địa phương đầu tiên ở Bắc Ninh khi đó khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi. Thắng lợi này được lan truyền nhanh chóng, rộng khắp Bắc Ninh và các tỉnh lân cận. Cũng từ đây phong trào Việt Minh được phát triển mạnh mẽ ở các làng Bựu Trung, Long Khám (Tiên Du), Liễu Khê, Tam Á, Mão Điền (Thuận Thành), một số xã ở Gia Bình, Từ Sơn, Yên Phong, thị xã Bắc Ninh, Quế Dương, Lang Tài, Võ Giàng…

Ngày 18/8/1945, Ban cán sự Đảng tỉnh Bắc Ninh đã ra lệnh Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong toàn tỉnh. Chỉ 2 ngày sau đó, ngày 20/8/1945 khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi trong toàn tỉnh Bắc Ninh. 

Phát huy thắng lợi của Cách mạng tháng Tám, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh đã nỗ lực trong cải tạo quan hệ sản xuất cũ, xây dựng quan hệ sản xuất mới, đẩy mạnh tăng gia sản xuất, huy động sức người, sức của tiếp sức cho đồng bào, đồng chí ở tiền tuyến lớn; đồng thời, kề vai, sát cánh, chung sức, chung lòng cùng với đồng bào cả nước, phát huy cao độ truyền thống yêu nước nồng nàn, tinh thần đấu tranh anh dũng tiến hành các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đi đến thắng lợi hoàn toàn. 

Ngày 01/01/1997, tỉnh Bắc Ninh được tái lập, trải qua chặng đường hơn 20 năm xây dựng và phát triển, kiên trì thực hiện mục tiêu các kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh đã đưa ra là: Đẩy mạnh CNH - HĐH, phấn đấu đưa Bắc Ninh cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2015 và là thành phố trực thuộc Trung ương vào những năm 20 của thế kỷ XXI, Bắc Ninh đã đạt được những thành tựu quan trọng, toàn diện và vững chắc; kinh nghiệm lãnh đạo, tổ chức quản lý và điều hành hoạt động kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường định hướng XHCN từng bước được tích lũy; các đơn vị kinh tế cơ sở đã và đang phát huy vai trò của mình trong cơ chế quản lý mới... Vì thế, Bắc Ninh đã nhanh chóng thoát khỏi tình trạng yếu kém vốn có của một tỉnh thuần nông và đạt được nhiều kết quả quan trọng trong quá trình mở cửa và hội nhập kinh tế quốc tế. Đặc biệt trong năm 2019, năm có ý nghĩa quyết định trong thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2016 - 2021), Bắc Ninh đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, là một trong những địa phương có nhiều chỉ tiêu dẫn đầu cả nước.

1. Giá trị sản xuất công nghiệp tiếp tục dẫn đầu cả nước, đạt hơn 1 triệu tỷ đồng; giá trị xuất khẩu đứng thứ 2, đạt hơn 35 tỷ USD, tăng 6,2% so với kế hoạch; thu nhập bình quân đầu người đạt 6.163 USD, cao gấp 2,23 lần so với bình quân cả nước và đứng thứ 2 toàn quốc.

2. Bắc Ninh duy trì là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư. Trong năm, các doanh nghiệp nước ngoài đã đầu tư 1,38 tỷ USD, lũy kế đến nay thu hút được 1.470 dự án FDI, với số vốn đạt 18,83 tỷ USD, đứng thứ 6 cả nước về thu hút đầu tư nước ngoài. Các doanh nghiệp trong nước đã đầu tư 12 nghìn tỷ đồng, thành lập mới 2.190 doanh nghiệp với tổng vốn đăng ký trên 20 nghìn tỷ đồng.

3. Trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức tác động bởi tình hình thế giới, khu vực và dịch bệnh, song thu ngân sách của tỉnh vẫn giữ ổn định, ước đạt gần 30 nghìn tỷ đồng, tăng 6,5% so với năm 2018. Trong đó thu nội địa 23.662 tỷ đồng, tăng 8%, riêng thu từ các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài vượt 100 tỷ đồng so với dự toán và tăng 10,3% so với năm 2018.

4. Trong năm, tỉnh đã tập trung các nguồn lực đẩy nhanh tiến độ hoàn thành nhiều công trình hạ tầng, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân. Chương trình xây dựng nông thôn mới cơ bản về đích khi đã có 96/97 xã hoàn thành với số tiêu chí bình quân/xã đạt 18,99, không còn xã nào dưới 18 tiêu chí; hiện nay đang trình Hội đồng thẩm định Trung ương để thẩm định trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt huyện Thuận Thành và Lương Tài đạt tiêu chí huyện nông thôn mới. 

5. Tập trung cao triển khai Quy hoạch xây dựng vùng tỉnh, các quy hoạch phân khu; chương trình, kế hoạch phát triển và nâng cấp các đô thị, quản lý xây dựng, không gian, kiến trúc cảnh quan và đẩy mạnh xây dựng thành phố thông minh, kiến trúc chính quyền điện tử. Hệ thống hạ tầng kỹ thuật được đầu tư theo hướng hiện đại, bền vững nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân, chất lượng đô thị; đẩy mạnh chương trình phát triển nhà ở, nhất là nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, người lao động, nhà ở thương mại có giá trị kinh tế cao và xây dựng các khu đô thị kiểu mẫu. 

6. Kinh tế duy trì tốc độ tăng trưởng khá đã tạo điều kiện cho các lĩnh vực văn hóa, xã hội, giáo dục, y tế, thể thao phát triển toàn diện. Tỉnh tổ chức thành công Festival “Về miền Quan họ - 2019” kỷ niệm 10 năm Dân ca Quan họ Bắc Ninh được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại với các chuỗi sự kiện văn hóa, thể thao ý nghĩa. Lần đầu tiên Bắc Ninh có tỷ lệ học sinh giỏi đạt giải đứng trong top 5 tỉnh dẫn đầu cả nước; học sinh Bắc Ninh đã giành Huy chương Vàng tại cuộc thi khoa học kỹ thuật về phát minh sáng chế thế giới; có 1 vận động viên phá 3 kỷ lục thế giới môn cử tạ và 1 vận động viên giành 6 huy chương tại Giải Cờ vua trẻ Châu Á; đạt 61 huy chương Vàng giải quốc gia và 12 huy chương Vàng giải quốc tế. Công tác đào tạo, giải quyết việc làm, an sinh và phúc lợi xã hội luôn được quan tâm ở mức cao hơn so với cả nước, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 1,27%. Các thiết chế văn hóa, thể thao được quan tâm; các cơ sở y tế được đầu tư, nâng cấp hiện đại; đội ngũ cán bộ y tế từ tỉnh đến cơ sở được tăng cường, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, y đức, hiện đại hóa trang thiết bị đáp ứng yêu cầu khám, chữa bệnh, chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân; công tác kiểm soát dịch bệnh, bảo đảm an toàn thực phẩm chuyển biến rõ nét. 

7. Đảm bảo tốt quốc phòng quân sự địa phương, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, duy trì nghiêm các chế độ trực sẵn sàng chiến đấu, phối hợp với các lực lượng nắm chắc tình hình, bảo vệ tuyệt đối an toàn các sự kiện chính trị và hoạt động văn hoá lớn, tập trung giải quyết các điểm phức tạp về an ninh nông thôn, đô thị. 

8. Đảng bộ tỉnh luôn phát huy và gìn giữ khối đoàn kết thống nhất trong Đảng, coi việc xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch vững mạnh là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu. Đặc biệt đề cao vai trò gương mẫu của người đứng đầu, gần dân, trọng dân, sát dân và hiểu dân; các chủ trương luôn hướng về cơ sở, đã ban hành và chỉ đạo thực hiện tốt Quy định về việc các đồng chí cấp ủy đi công tác cơ sở và dự sinh hoạt chi bộ, Quy định lãnh đạo các cấp đối thoại với dân và coi đây là chế độ sinh hoạt đối với cấp ủy viên các cấp.

Năng lực quản lý, điều hành của các cơ quan hành chính nhà nước có chuyển biến tích cực. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành tiếp tục được đổi mới theo tinh thần sâu sát, cụ thể, bám việc và chỉ đạo quyết liệt có hiệu quả các nhiệm vụ chính trị của địa phương. Tiếp tục củng cố bộ máy chính quyền các cấp và xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có tính chuyên nghiệp, kỹ năng hành chính cao, kỷ cương, kỷ luật cải cách hành chính được thực hiện nghiêm túc.

Hoạt động của MTTQ và các đoàn thể nhân dân hướng mạnh về cơ sở, xác định nhiệm vụ trọng tâm từng thời gian, phân công rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm và coi trọng hiệu quả, khắc phục tính hình thức trong hoạt động.

Bắc Ninh đang vững bước trên hành trình đổi mới và phát triển. Bước sang năm mới 2020, năm có nhiều ngày kỷ niệm và sự kiện trọng đại của quê hương, đất nước; kỷ niệm 90 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, 75 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, 130 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh và đặc biệt là năm diễn ra Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII là dịp để khẳng định quyết tâm của Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân trong tỉnh tiếp tục phát huy tinh thần cách mạng trong thời kỳ mới, truyền thống đoàn kết, văn hiến, khoa bảng của quê hương, nêu cao lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, trách nhiệm công dân, trở thành một khối thống nhất, đồng tâm hợp lực, chủ động khắc phục khó khăn, đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước trên tất các lĩnh vực, phấn đấu sớm hoàn thành thắng lợi mục tiêu đưa tỉnh Bắc Ninh trở thành thành phố trực thuộc Trung ương theo hướng văn minh, hiện đại./.

                                                                                                                                                                                                                                                           HỒNG GIANG