Thời gian thấm thoắt trôi qua, trường THCS Từ Sơn với nền móng đơn sơ nay đã trở thành ngôi trường 30 năm tuổi với biết bao sự đổi thay, duy chỉ có tình yêu cùng niềm tự hào trải dài từ thế hệ này qua thế hệ khác là không hề thay đổi. Lòng yêu nghề, nhiệt huyết cháy bỏng của các thầy cô giáo cùng nỗ lực không ngừng của các em học sinh, tất cả đều trở thành dấu ấn kỉ niệm dưới ngôi nhà thứ hai này. Cũng chính tại nơi đây, tình yêu thương như những giọt nước mát lành làm nảy mầm những hạt giống đỏ.

Trường THCS Từ Sơn với tên gọi đầu tiên là “Trường PTCS Năng khiếu huyện Tiên Sơn”. Ngày đầu thành lập (tháng 9/1991), trường có bốn lớp chuyên Toán với hơn 100 học sinh và 17 cán bộ, giáo viên. Sau đó một năm, trường có thêm một lớp chuyên Văn. Khoảng thời gian đầu thành lập (từ tháng 9/1991 đến tháng 8/1998), trường phải học nhờ tại tầng một của trường THPT Từ Sơn (nay là THPT Lý Thái Tổ), có thời gian phải học tại dãy nhà cấp bốn dột nát phía ngoài cổng trường. Mặc dù khó khăn, thiếu thốn nhưng các thầy cô giáo cùng các em học sinh luôn miệt mài bên đèn sách, trở thành tiền đề cho sự nỗ lực không ngừng sau này. 

 Sau hơn một năm thành lập, nhà trường đã có được giải thưởng Quốc gia đầu tiên môn Toán (em Ngô Vũ Anh Tú, khóa 1991 - 1993). Các năm tiếp theo, với sự chèo lái đúng hướng, sáng suốt của người thuyền trưởng - thầy Nguyễn Trọng Liễu và sự dạy dỗ tận tình của các thầy cô giáo, “con tàu” trường PTCS Năng khiếu huyện Tiên Sơn đã cập bến vinh quang, trường có thêm nhiều học sinh đạt giải Quốc gia khác: Nguyễn Thị Thu Hương (khóa 1991 - 1995), Phạm Hải Trung (khóa 1992 - 1996), Nguyễn Thạc Quang (khóa 1991 - 1994), Hoàng Tùng và Nguyễn Thị Hoan (khóa 1993 - 1997), Nguyễn Đình Lợi và Lê Quang Vinh (khóa 1994 - 1998). Các thầy cô giáo tiêu biểu của giai đoạn khó khăn này luôn là tấm gương cho các thế hệ sau noi theo: cô Phạm Thục Oanh, cô Nguyễn Thị Thuận, thầy Ngô Văn Phụng…

Đầu năm 1998 trường đổi tên thành “Trường THCS huyện Tiên Sơn”. Tháng 8 năm đó, trường chuyển về địa điểm hiện tại (phường Đồng Nguyên) với số lớp học có tăng hơn là 7 lớp, mỗi khối có 2 lớp: chuyên Văn và chuyên Toán (riêng khối 9 có một lớp chuyên Toán). Trường mới chỉ có một dãy nhà ba tầng, ngập trong cỏ và bùn. Nhưng qua thời gian, nhờ sự cố gắng của thầy và trò, cơ sở vật chất không ngừng được hoàn thiện. 

Cuối năm 2008, trường chính thức đổi tên thành “Trường THCS Từ Sơn” cho đến nay. Tháng 11/2011, khi tròn 20 năm tuổi, trường đã có 14 lớp với hơn 500 học sinh. Dưới sự lãnh đạo của thầy Hiệu trưởng Nguyễn Xuân Ty lúc đó, trường luôn dẫn đầu khối THCS thành phố về chất lượng giáo dục, nhiều năm đạt thứ hạng cao trong kì thi học sinh giỏi cấp tỉnh. Ngoài Bằng khen của Bộ trưởng Bộ GD - ĐT (năm 2001), nhà trường còn được nhận các danh hiệu thi đua “Tiên tiến xuất sắc”, “Tập thể lao động xuất sắc” của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh trong nhiều năm (2000, 2001, 2002, 2004, 2005, 2007, 2009, 2010, 2014, 2015). Thật tự hào, THCS Từ Sơn là một trong các trường đầu tiên của thành phố đạt chuẩn Quốc gia cũng như tiêu chuẩn Kiểm định chất lượng của Bộ Giáo dục.

Một thập kỉ nữa trôi qua, THCS Từ Sơn đến nay đã trải qua 30 năm xây dựng và phát triển, có hơn 50 giáo viên cùng gần 800 em học sinh tại 20 lớp. Trường đã có sự thay đổi vượt trội về nhiều mặt với:

- Tỉ lệ giáo viên có trình độ Thạc sĩ: 26%; tỉ lệ giáo viên dạy giỏi cấp Thành phố: 81%, cấp Tỉnh: 57%; tỉ lệ chiến sĩ thi đua cấp cơ sở: 47%, cấp Tỉnh: 13%.

- Tỉ lệ học sinh đạt hạnh kiểm Tốt: 98 - 99%; văn hóa Giỏi: 85 - 90%; không có học sinh xếp loại hạnh kiểm, học lực Trung bình.

- Tỉ lệ học sinh đỗ vào THPT công lập: 99 - 100%; tỉ lệ học sinh đỗ vào THPT Chuyên Bắc Ninh 33 - 35%, vượt nhiều so với chỉ tiêu của giai đoạn 2015 - 2020.

Cảnh quan nhà trường đạt tiêu chuẩn xanh - sạch - đẹp. Cơ sở vật chất không ngừng được tu bổ, đầu tư theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa của trường chuẩn Quốc gia. Các hoạt động giáo dục kĩ năng sống, văn nghệ, thể dục thể thao… luôn được nhà trường quan tâm. Từ năm học 2017 - 2018, trường liên tục đạt danh hiệu “Tập thể lao động tiên tiến”, “Tập thể lao động xuất sắc”. Ngoài ra, nhà trường còn được Chủ tịch UBND tỉnh tặng nhiều Bằng khen cho những thành tích xuất sắc đã đạt được. Đặc biệt, năm học 2019 - 2020, nhà trường vinh dự được UBND tỉnh tặng Cờ thi đua với thành tích dẫn đầu trong kì thi học sinh giỏi cấp tỉnh. Chi bộ Đảng và các tổ chức đoàn thể trong trường cũng được các cấp công nhận là đơn vị điển hình. Trong các phong trào “Thi đua dạy tốt, học tốt”, xây dựng nhà trường, nhiều thầy cô giáo đã lập thành tích xuất sắc như: thầy Nguyễn Như Thế, cô Vũ Thị Ngọc Bích, Nguyễn Thị Thu Hà, cô Phạm Thị Dung, cô Nguyễn Thị Thanh Mai, thầy Nguyễn Hữu Đoàn, cô Nguyễn Thị Bích Thủy, cô Ngô Thị Kim Hương, cô Nguyễn Thị Kim Xuân, cô Vũ Thị Hải Yến, cô Nguyễn Thị Thu Hương, cô Nguyễn Thị Chiêm, cô Nguyễn Thị Kim Huế, cô Nguyễn Thị Hương Thảo, cô Ngô Thị Mai Hương, cô Lê Thị Hương, cô Lê Thị Hường… Những năm gần đây, nhiều học sinh đoạt giải Nhất trong kì thi học sinh giỏi cấp tỉnh là: em Chu Quang Trí, Nguyễn Phương Linh, Đỗ Viết Ninh, Ngô Hương Giang, Nguyễn Văn Lợi, Nguyễn Hoài Anh, Nguyễn Khắc Thanh Liêm, Nguyễn Quang Minh và em Đỗ Minh Vy.  

Từ vườn ươm THCS Từ Sơn, các em học sinh như những chồi non vươn mình trỗi dậy, đón nắng, đón gió; nhanh chóng trở thành cây đời xanh tốt. Không quản công người vun xới, cây đơm hoa kết trái, dâng quả ngọt cho đời trở thành các bác sĩ, kĩ sư, nhà giáo, nhà báo, nhà nghiên cứu khoa học, kiến trúc sư, các nhà lãnh đạo quản lý… đủ đức, đủ tài, năng động, sáng tạo, tâm huyết. Không chỉ là những công dân có ích của Việt Nam, mà các em còn trở thành công dân toàn cầu. Vượt qua giới hạn của thời gian, không gian là tình thầy trò, tình đồng nghiệp gắn bó, sáng trong. Dù ở đâu và làm gì, các em đều đã, đang và mãi mãi là thành viên của THCS Từ Sơn, là niềm tự hào to lớn của thầy cô và nhà trường.

Từ mái trường yêu dấu này, lớp lớp thế hệ học trò đã lớn lên. Thế hệ này trưởng thành, trường lại đón tiếp những thế hệ sau. Hiện tại, trường đã và đang không ngừng hoàn thiện, mang đến cho các em học sinh một môi trường rèn luyện, học tập tốt nhất. Tương lai, mái nhà chung này tiếp tục đón các lứa học sinh mới, nâng đỡ những bước đi đầu tiên của các em trên đoạn đường trưởng thành. Mãi mãi, THCS Từ Sơn là nơi các em gửi gắm ước mơ, và thầy cô sẽ là người chắp cánh cho những ước mơ đó.

Trường THCS Từ Sơn có được thành tích như ngày hôm nay phải kể đến công lao to lớn của các thế hệ lãnh đạo, quản lý, cán bộ giáo viên và học sinh, những con người không quản ngại ngày đêm âm thầm đóng góp, hy sinh cho sự nghiệp phát triển của nhà trường. Bên cạnh đó, sự quan tâm của lãnh đạo các cấp qua các thời kì luôn đóng một vai trò quan trọng. Nghị quyết 63/2017 và Nghị quyết 02/2021 của HĐNĐ tỉnh mang lại niềm vui lớn cho thầy và trò. Lãnh đạo thành phố Từ Sơn cũng đã dành cho trường sự quan tâm đặc biệt. Đó là sự đầu tư về cơ sở vật chất; là sự động viên, khen thưởng kịp thời; là sự ra đời quỹ “Khuyến học khuyến tài Lý Thái Tổ” mà đồng chí Bí thư Thành ủy Lê Xuân Lợi đóng vai trò sáng lập. Đồng chí Chủ tịch thành phố Hoàng Bá Huy (cựu học sinh khóa 1991 - 1992) cũng rất quan tâm đến nhà trường. Một thành tố khác góp phần vào sự thành công là sự chăm lo giúp đỡ tận tình của các bậc cha mẹ học sinh, các nhà hảo tâm, các cơ quan đoàn thể và địa phương.

Kỉ niệm 30 năm ngày thành lập trường đúng vào dịp thành phố Từ Sơn lên thành phố trực thuộc tỉnh. Niềm vui của thầy và trò nhà trường được nhân lên nhiều lần, song cũng là những thử thách mới. Nhưng chúng ta tin tưởng rằng, với sự đồng lòng, đoàn kết, quyết tâm của đội ngũ cán bộ giáo viên, sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, sự ủng hộ nhiệt thành của các bậc cha mẹ học sinh thì mọi thách thức sẽ thành cơ hội, để viết tiếp những trang vàng truyền thống của nhà trường./.

                                                                                                                                                                                                                                        ĐÀM MAI CHI