Trang chủ Đặc biệt

20 năm xây tình yêu quan họ trên đất phương Nam
08:27 | 22/05/2018

 

 “Ăn một miếng trầu, gặp đây ăn một miếng trầu, không ăn cầm lấy, không ăn cầm lấy cho nhau bằng lòng… Trầu này trầu tính trầu tình, ăn vào cho đỏ môi mình môi ta”. Câu ca vương vấn trên vành môi theo những liền anh, liền chị Kinh Bắc về vùng đất phương Nam ngọt lành, để rồi, nghe câu hát mượt mà thắm tình ấy, người phương Nam say lòng, duyên đưa giữa miệt vườn cây trái...

Hẳn những ai đã một lần được nghe làn dân ca Quan họ mượt mà của những liền anh áo the, khăn đóng, liền chị mớ ba, mớ bảy xứ Kinh Bắc của CLB Quan họ Mười nhớ Phương Nam vang lên giữa lòng thành phố mang tên Bác, trào dâng trong lòng những xúc cảm khó tả.

Với người Bắc Ninh- Kinh Bắc, Quan họ hiện diện trong từng bước đi, bữa ăn, nhịp thở, ăn sâu tận máu thịt nên dẫu có đi xa đến mấy thì người Kinh Bắc vẫn không thể nguôi quên những làn điệu Quan họ. Thế nên, chẳng có gì lạ khi giữa Sài Gòn lại vang lên câu Quan họ mượt mà, nền nã, thêm một chút khắc khoải tâm trạng của người xa quê… Xa Kinh Bắc ngàn năm văn hiến, sống giữa thành phố Hồ Chí Minh hoa lệ, ban đầu, các liền anh, liền chị chỉ biết ngâm nga Quan họ một mình. Thế rồi, trong những cuộc họp đồng hương, khi những người con Kinh Bắc gặp nhau, các làn điệu Quan họ bỗng bùng lên một cách thỏa thích, như cho bõ những ngày không được hát. Làn điệu ấy không chỉ gợi nhớ về cố hương trong lòng những người con Bắc Ninh mà còn làm say đắm bao tâm hồn sinh ra trên mảnh đất phương Nam trù phú.

Trong dòng chảy Quan họ nơi đất phương Nam đầy nắng và gió, không biết tự bao giờ, cái tên “CLB Quan họ Mười nhớ” do nhạc sỹ, nghệ sỹ Quí Thăng sáng lập trở nên thân thiết với bao khán giả gần xa không chỉ ở thành phố Hồ Chí Minh mà còn ở nhiều vùng miền trên cả nước. Là CLB đầu tiên ở phía Nam được thành lập từ tháng 4/1998, tiếng hát của các liền anh, liền chị CLB Mười Nhớ đã đáp ứng mong mỏi của bà con quê hương. Nghệ sỹ Quí Thăng nhiều đêm trăn trở khi chọn đặt cái tên cho câu lạc bộ của mình, bởi lẽ cái tên ấy đã gói gém trọn vẹn cái tình, cái ý của những người con xa quê. Trong nhiều năm hoạt động, câu lạc bộ đã quy tụ được nhiều người con không chỉ Bắc Ninh mà còn nhiều tỉnh khác với sự tham gia khá đa dạng của nhiều thành phần như: học sinh, sinh viên, bộ đội, giáo viên… đến học hát Quan họ và tham gia biểu diễn. Nhiều chương trình truyền hình của Đài Truyền hình thành phố Hồ Chí Minh, Đài Truyền hình Việt Nam; các sự kiện có ý nghĩa chính trị lớn như : Chào mừng 990 năm Thăng Long, Biểu diễn phục vụ  hội nghị APEC năm 2006, Lễ hội Trà Bảo Lộc, Hoa hậu trái đất năm 2010… đều có sự tham gia của “Mười nhớ”. Thông qua sự hướng dẫn, truyền dạy của nghệ sỹ Quý Thăng, các thành viên trong CLB đã trở thành những hạt nhân tiêu biểu trong giới thiệu quảng bá và phát triển di sản Dân ca Quan họ Bắc Ninh trên vùng đất Phương Nam.

Ở tuổi 20 đầy sung sức, hiện CLB Mười Nhớ quy tụ hơn 30 thành viên và đã mở rộng đến tất cả những người yêu Quan họ sinh sống tại thành phố Hồ Chí Minh, chứ không chỉ giới hạn trong Hội Đồng hương Bắc Ninh nữa. Rất nhiều thành viên của CLB tuy gặp phải hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống nhưng đã nỗ lực vượt qua, chăm chỉ đều đặn đến sinh hoạt hát Quan họ. Gặp nhau trong cái tình tri âm, tri kỷ cùng dân ca, người Quan họ mong giúp nhau vượt qua những khó khăn trong cuộc sống. Từ những làn điệu giao đãi như “Mời nước, mời trầu” đến những tự sự tha thiết “Tìm người”, “Gọi đò”, “Ngồi tựa song đào”… chất chứa tình yêu lặng thầm nhưng sâu nặng được các liền anh, liền chị tập luyện chăm chỉ, đều đặn, cùng nhau giao lưu, thưởng thức. Những anh hai, chị hai của CLB hầu như đã lớn tuổi, có nhiều thành viên đi lại khó khăn nhưng mỗi khi mặc bộ đồ áo tứ thân, đội chiếc khăn mỏ quạ cất vang điệu hát đối giao duyên họ như trẻ lại.

Nhạc sỹ Quý Thăng, cho biết: “CLB Mười Nhớ có rất nhiều nhân tố tuyệt vời. Giọng hát của nhiều nghệ sĩ trong CLB đạt đến chất lượng nghệ thuật thực sự. Với tình yêu sâu sắc âm nhạc Quan họ, những nghệ sĩ dân gian mang Quan họ đến với người dân miền Nam”. Song để giữ gìn nguyên gốc quan họ, nhiều lần ông về quê tìm áo the, khăn mỏ quạ, học cách têm trầu, vấn khăn và tìm hiểu làn điệu cổ và cả những nét đặc trưng trong văn hóa Quan họ để truyền dạy cho liền anh, liền chị trong CLB, góp một phần nhỏ bé vào việc bảo tồn, giữ gìn, phát huy giá trị di sản quý giá của quê hương.

Ghi chép của Dương Hoàn